Clemy van koningsbrugge
“Je bent niet alleen aan het rijden, maar er gebeurt iets.”
Ik werk voor Fietsen alle jaren Alkmaar, en indirect ook voor de Fietsersbond. In Alkmaar zijn we in 2018 begonnen als een groepje vrijwilligers met een stimuleringsbijdrage van de gemeente. Dat is uitgebreid naar meer vrijwilligers en meer aanvragen. Wij rijden met een elektrische riksja voor mensen die niet meer zelf kunnen fietsen. Dat zijn niet alleen ouderen, maar ook mensen die blind zijn, verstandelijk of fysiek gehandicapt, thuiswonend of in een instelling. Als ze zelf niet meer kunnen fietsen, maar het wel fijn vinden om even buiten zijn, de te zon ervaren, de geuren te ruiken en de wind te voelen, kunnen ze met ons mee.
We kunnen fietsen met iemand alleen of met een begeleider. Meestal gaan we met twee mensen, want met twee onderling geeft het wat meer gezelligheid en raak je eerder aan de praat.
"In Nederland zijn er ongeveer vijftien steden waar dit gedaan wordt."
Dit concept is twaalf jaar geleden door één man in Denemarken bedacht en is uitgewaaierd over de hele wereld, behalve in Rusland. Vorig jaar hadden we iemand uit Australië die graag wilde weten hoe wij dit doen. Er was een geweldige klik omdat zij in Australië precies hetzelfde idee hebben, maar daar is alles anders, met veel grotere afstanden. In Nederland zijn er ongeveer vijftien steden waar dit gedaan wordt, soms zelfs met drie riksja’s of met een fiets waar een rolstoel op kan. We doen dit het hele jaar rond, maar afgelopen winter hadden we door alle regen en storm wel heel wat uitval.
“..Mensen geven vrijwillig toch weleens iets”
Wij zijn allemaal vrijwilligers en de ritten zijn gratis. Maar we moeten natuurlijk wel geld hebben om deze riksja’s te kopen, onderhouden en stallen. Binnenkort ga ik daarom een cursus fondsenwerving doen. We hebben een startsubsidie van de gemeente gehad en de gemeente geeft ons stallingsruimte in de stalling van de Ridderstraat.
We vragen de instellingen zo nodig een vrijwillige donatie, omdat we voor hun mensen rijden. Verder hebben we twee fietsenmakers die geen arbeidsloon rekenen voor het onderhoud en reparaties. Mensen geven vrijwillig toch weleens iets. Soms komen er donaties binnen van familieleden, fondsen of maatschappelijke organisaties. Alles is natuurlijk heel erg welkom. We staan in de Goede Doelen Gids en hebben verschillende fondsen aangeschreven.
Ik doe dit sinds 2018, ik zat bij de eerste lichting vrijwilligers. Het is door twee anderen opgestart. Ik doe nu 1-2 ritten in de week en zit ook in de kerngroep van Fietsen Alle Jaren Alkmaar. Sinds kort ben ik met pensioen, waardoor ik nu wat meer kan doen. Ik zit ook in het bestuur van de landelijke groep Fietsen Alle Jaren. Met rijden ben ik een dagdeel in de week kwijt, en met vergaderingen, notulen etc., zo’n 4-8 uur per week. Elke 2-3 maanden maak ik een planning, waarbij ik probeer om de wensen van alle twintig vrijwilligers in te passen in de ritten die door instellingen of particulieren gewenst worden. Dat is een grote klus. En we hebben net een nieuw intranet opgezet, waarvan ik de community manager ben, daar gaat ook tijd in zitten.
Vroeger ben ik twintig jaar fysiotherapeut geweest, vandaar dat mijn hart hierin zit. Ik weet hoe belangrijk het is dat mensen die in een zorginstelling wonen naar buiten gaan. Dat is steeds moeilijker met alle bezuinigingen op personeel. Mensen knappen zo op van lekker buiten zijn. Gister reed ik met een mijnheer met dementie, die zich niet meer goed kon uiten. Hij ging voor het eerst mee en zijn gezicht straalde. Dat is vrijwel altijd zo: je ziet mensen opknappen in stemming en in alertheid als ze meegaan.
"we maakten een rit in een voor hen bekende omgeving en aten ergens een ijsje op een terras"..
Op dit moment hebben we net aan genoeg vrijwilligers, maar er is echt nog wel ruimte voor wat erbij. Mensen die dit willen doen zijn van harte welkom. Het is fijn als je minstens een keer in de twee weken een dagdeel kunt rijden. Mail naar [email protected] als je interesse hebt.
Er zijn zoveel ritten geweest waar ikzelf ontzettend veel voldoening van had. Je bent niet alleen aan het rijden, maar er gebeurt iets. Niet alleen hebben de mensen en wij zelf een leuke ervaring, maar er gebeurt ook iets in de omgeving, want voorbijgangers reageren erop. Je ziet een glimlach op gezichten verschijnen als wij langsrijden en we horen vaak leuke opmerkingen. Iedereen wordt er beter van.
Vorige week had ik een echtpaar, hij dementerend en opgenomen, zij woont thuis, we maakten een rit in een voor hen bekende omgeving en aten ergens een ijsje op een terras. De man was eerst heel passief, maar die begon op te leven. Hij herkende de route onderweg en kon aangeven waar we heen moesten. Zijn vrouw vond het zelf erg leuk maar vond het ook leuk dat ze dit met haar man kon doen. Dat maakt mij zo blij. Ik doe het ook echt voor mezelf.
Ik ben sinds kort met pensioen, moet opnieuw mijn balans zien te vinden. Ik heb nu meer tijd, soms wat teveel tijd, en dit is een van de allerbeste manieren om een fijne dag te hebben.
“Hoe bereik je thuiswonende mensen?”
Ik ben betrokken bij de landelijke groep Fietsen alle jaren, waarmee we de landelijke belangen behartigen. Een van onze doelstellingen is om de impact te vergroten. Dus in meer steden, meer vrijwilligers, meer passagiers. Het is vooral moeilijk om thuiswonende passagiers te bereiken. Bij instellingen zit er vaak een coördinator tussen en dat gaat heel goed, maar hoe bereik je de thuiswonende mensen? Dat is nog wel een puzzel. We hopen een aansprekende persoon te vinden die daar achter wil gaan staan. Onlangs is Amsterdam gestart met twee riksja’s en dat ging geweldig. Dat zou ik heel graag ook in andere steden in Noord-Holland zien gebeuren, zoals Hoorn en Enkhuizen. Als er mensen zijn die dit in hun stad ook willen gaan doen, helpen wij ze heel graag opstarten.
Als je vrijwilligerswerk wil gaan doen, kijk dan goed naar de win-win. Is het goed voor jou en is het goed voor degene voor wie je het doet? Dat moet kloppen. Je moet er zelf energie van krijgen en de ander ook. Het moet wederzijds zijn.
Interview: Jessica van Hooff
Bezoek de website van: Fietsen alle jaren