Dick Mol
Als Dick vertelt over zijn werk als Reismaatje, begint hij te stralen
Ik ben vrijwilliger bij MEE & de Wering. Deze organisatie helpt alle inwoners van Noordwest-Holland met vragen over geld, wonen, werken, mantelzorg, leven met een beperking en meer. Ze helpen om (weer) grip op je leven te krijgen. Meestal komen de vragen van de gemeente of een instelling waar iemand woont. Ik werk daar als Reismaatje. Iedereen die om wat voor reden dan ook moeite heeft om te reizen met OV, fiets of lopend kan door een Reismaatje begeleid worden. Kosten kunnen door verzekeraars of gemeente worden betaald.
Zo’n 2,5 jaar geleden zag ik een oproep op Facebook van Mee & de Wering: Reismaatjes gezocht. Ik kende Mee & de Wering niet, maar de doelgroep sprak me aan en het leek me leuk om hen zelfstandig te leren reizen, dus heb ik me opgegeven. Ik heb contact met de coördinator en doe mee aan trainingen, bijvoorbeeld over autisme, waarvoor ik als vrijwilliger wordt uitgenodigd.
Ik begeleid vooral kinderen tussen 9 en 18 jaar, waardoor ze zelfstandig tussen huis of de instelling waar ze wonen, en school kunnen reizen en niet met een busje mee hoeven. Ik begeleid ze met alle vormen van vervoer van huis naar school: fiets, bus en trein.
Als er bij MEE & de Wering een vraag komt voor een reismaatje, kiest de coördinator van Reismaatje de meeste geschikte medewerker, stagiaire of vrijwilliger uit. Bij het begeleiden gaat het vaak om zwakbegaafde kinderen, kinderen met autisme of met syndroom van Down. Er zijn ook andere redenen waarom mensen begeleiding nodig hebben om veilig te kunnen reizen. Ze hebben allemaal hun eigen uitdagingen. Ik had hier geen ervaring mee, maar ik heb in het verleden wel mijn bevoegdheid gehaald voor het middelbaar technisch onderwijs, heb pedagogiek en didactiek gedaan. Ik ben ook jaren duikinstructeur geweest, heb in het buitenland gewerkt. Het is leuk om mensen iets te leren.
Het is elke keer weer zoeken hoe ik verbinding kan krijgen met het kind en dat vind ik tegelijk het leukste aan mijn werk. Zeker bij degenen die autisme hebben moet ik steeds opnieuw uitvinden hoe ik ze kan bereiken. Hoe kan ik zorgen dat ze zich zo veilig mogelijk kunnen bewegen in het verkeer en hoe breng ik ze bij hoe ze moeten reageren in uitzonderlijke situaties? Ik leer ze bijvoorbeeld hoe ze met het OV bij hun school kunnen komen, maar ook hoe ze moeten handelen als de trein niet gaat.
Ik heb kinderen begeleid die zwak begaafd zijn en ook dan moet je je weg vinden hoe je aansluiting bij ze vindt, wat je ze kunt leren van wat ze moeten weten om veilig heen en weer tussen thuis en school te kunnen komen.
De begeleiding die ik bied gaat van deur tot deur: tot en met het netjes neerzetten van hun fiets in de fietsenstalling van de school. En ook daar begeleid ik ze tot aan de deur, waar personeel klaarstaat om ze welkom te heten.
Het leukste aan mijn werk is het vinden van een manier hoe een kind kan bereiken, zodat ik ze iets kan leren. Dat is echt leuk en elke keer een uitdaging. Ik heb een keer een zwaar autistische jongen van 18 jaar gehad, die moest met de trein van Alkmaar naar het Mediacollege in Sloterdijk. Hij was altijd met computers bezig en was erg in zichzelf gekeerd, dus dat was even zoeken. Hij mocht niet overprikkeld raken en dat is een uitdaging in de trein, maar het is altijd redelijk gelukt. Op een gegeven moment zat hij op zijn telefoon een spel te spelen dat ik toevallig kende van mijn zoon. Hij was verbaasd dat ik het kende en begon het me uit te leggen. Toen hadden we verbinding, stond hij open en kon ik hem leren om te gaan met de NS app. Ik leerde hem een vaste route, want voor hem was het belangrijk dat alles altijd hetzelfde ging.
Als kinderen doorhebben hoe het werkt en ze krijgen het gevoel dat ze het kunnen, dan vinden ze het ook leuk om te doen. En daar heb ik dan weer plezier in. Ik zie ook altijd de dankbaarheid van de ouders en verzorgers. Als ik vind dat ze het kunnen maak ik samen met de coördinator van Mee & de Wering een afspraak voor de laatste keer dat ik de leerling begeleid. Ik volg de leerling dan op afstand, maar ze moeten het helemaal zelfstandig doen. Bij de terugreis gaan we dan naar huis, de ouders of verzorgers en de coördinator zijn er dan ook, en dan krijgt het kind een certificaat en een cadeautje. Daarna gaan we op de foto. Dat is een leuke afsluiting van het traject.
Een dag in de week besteed ik aan het reismaatjes project. Ik zit ook in de duurzaamheid, geef lezingen, organiseer nu een bijeenkomst over warmtepompen en dat soort zaken, samen met een leverancier of met een installateur. Dat is ook vrijwilligerswerk. Ik ben gepensioneerd en mijn achtergrond is heel technisch. Ik ben 25 jaar projectmanager of leidinggevende van een afdeling geweest.
Mijn mooiste ervaring in vrijwilligerswerk? Als het kinderen lukt zelfstandig heen en weer te gaan. Er was een meisje van 18 jaar uit Heerhugowaard die ik met gebruik van de NS app met de trein naar Amsterdam had leren reizen. Ze kwam uit een gezin waar niemand met het OV reisde. Haar moeder vertelde me later hoe goed ze het kon: “Mam, zullen we naar Amsterdam gaan met de trein? Ik kan dat!” Ze pakte de app en plande de reis. Zo zelfstandig was ze geworden. En haar moeder was zó blij.
Als je vrijwilliger wil worden, zorg dan dat je het vanuit je hart doet. Je moet echt voelen: dit wil ik doen, dit lijkt me leuk. Dat is het belangrijkste. Je krijgt ook die voldoening van dat blije kind en die blije ouders of verzorgers. Maar je doet het vooral zodat het kind veilig en goed kan reizen. Of dat nu lopend, op de fiets, met de bus of de trein is.
Interview: Jessica van Hooff
Bezoek de website: Mee & de Wering